Niebinarność

Poradnik napisany przez osobę niebinarną, ~A, pojawił się na grupie https://www.facebook.com/groups/transwsparcie i na FanPage https://www.facebook.com/AngryTrans/posts/544512132721227

CO OZNACZA "NON-BINARY"?

Niebinarność (w skrócie nb) ma tak naprawdę dwa znaczenia. Pierwsze, bardziej rozległe to parasolka dla identyfikacji, które nie mieszczą się w podwójnym (binarnym) podziale kobieta/mężczyzna. Mowa o identyfikacjach takich jak genderfluid, agender i tym podobne.

Drugie znaczenie - niebinarność jako już konkretna identyfikacja, polegająca na tym, że dana osoba nie identyfikuje się ani jako mężczyzna ani jako kobieta, jednak (w odróżnieniu od osoby agender) posiada tą "trzecią" identyfikację.

Prościej - jeżeli patrzylibyśmy na płeć tak jak na kolory to: kobiety byłyby czerwonym, mężczyźni czarnym, a osoby niebinarne niebieskim.

PRZYNALEŻNOŚĆ DO ŚRODOWISKA TRANSPŁCIOWEGO

Sam termin "transpłciowy" oznacza osobę, która nie identyfikuje się z płcią przypisaną przy urodzeniu, więc tak - osoby niebinarne jak najbardziej należą do tej społeczności.

Niebinarność TO NIE INTERSEX (INTERPŁCIOWOŚĆ).

NAUKA/KULTURA

Na ten moment nie ma w 100% dokładnego researchu odnośnie niebinarności w kwestiach uwarunkowań biologicznych. Temat binarnej transpłciowości jeszcze raczkuje, więc co co za tym idzie - niebinarnej podobnie, jednak co nieco udało się już określić.

Przede wszystkim niebinarność nie pojawiła się w XXI wieku. Najpopularniejsze wzmianki na przestrzeni czasu to między innymi:

-Sulawesi, Indonezja - rozpoznają właściwie 5 płci (kobiety, mężczyźni, calalai, calabai, bissu);

-Hijras, Indie - hijra czyli "trzecia płeć", dosyć spory filar historii Indii;

-Muxes, Meksyk;

-Two-spirit.

Tak naprawdę o niebinarności (jak w ogóle o osobach nieheteronormatywnych) w historii jest mnóstwo. Spotykamy ją pod różnymi nazwami, ale w zupełnie różnych regionach świata, co dało podstawę do badań na temat biologicznego uwarunkowania niebinarnej identyfikacji.

Płeć (ang. gender) to spektrum. Nawet patrząc na chromosomy, nie kończą się one na "XY" bądź "XX". Sam binarny podział funkcjonuje od długiego czasu... ale nie funkcjonował od zawsze. Sporo "faktów", w jakie dzisiaj wierzymy, podobnie jak język, to po prostu umownie określone zjawiska.

DYSFORIA

Na samym początku zaznaczę, że osoby transpłciowe nie muszą doświadczać dysforii, a jeżeli już owa dysforia występuje, to pojawia się w różnej formie i o różnym natężeniu. Istnieje dysforia płciowa, dysforia społeczna oraz ogrom "podgrup" dyskomfortu.

Tak naprawdę ogólna dysforia osób niebinarnych nie różni się za bardzo od dysforii osób binarnych transpłciowych.

Tak jak osoba transmęska może odczuwać dyskomfort, kiedy traktuje się ją jak kobietę, tak osoba niebinarna może odczuwać dyskomfort, kiedy traktuje się ją jako jedną (lub obydwie) z binarnych płci.

Osoby niebinarne mogą podejmować się tranzycji, również medycznej, jednak nie muszą tego robić. Wszystko zależy od preferencji oraz właśnie omawianego poziomu dysforii.

Osoby niebinarne mają takie samo spektrum dysforii jak osoby transpłciowe binarnie. Ich tranzycja może, ale absolutnie NIE MUSI mieć na celu osiągnięcia androgynicznego wyglądu/ekspresji.

EKSPRESJA

Ekspresja płciowa NIE JEST TYM SAMYM, co identyfikacja płciowa i dotyczy to każdego, nie tylko osób niebinarnych.

Nie ma czegoś takiego jak "prawidłowa" ekspresja. Jako społeczeństwo - nie mam na myśli Polaków, a ogół ludzkości - przypisaliśmy konkretne elementy tejże ekspresji czy nawet osobowości do binarnych płci.

Kobiety są delikatne, piękne, noszą sukienki i się malują. Mężczyźni są twardzi, interesują się motoryzacją, noszą brody. Kwestia kluczowa - to wszystko jest umowne. Są pewne biologiczne podwaliny do konkretnych zachowań, jednak znaczna większość wynika z tego, co sami sobie ustaliliśmy lata temu.

W starożytnym Egipcie malowali się panowie. W renesansie malowali się właściwie wszyscy. To panowie najpierw nosili obcasy i peruki. Ba, Szkoci do tej pory noszą kilty.

Każda osoba, czy to cis czy trans, ma indywidualną ekspresję, która w żaden sposób nie podważa ich identyfikacji. Nie ma czegoś takiego jak "wymogi" odnośnie identyfikowania się jako dana płeć.

Na osoby niebinarne jest nakładana spora presja odnośnie właśnie ekspresji.

WYKLUCZENIE

Ogromna część społeczności LGBT+ nie akceptuje ani nie toleruje identyfikacji niebinarnych. Porównuje się osoby nb do osób binarnie transpłciowych, naciskając na passing, twierdząc, że bez medycznej tranzycji nie jest się "prawdziwie" trans.

Oczywiście jest również presja ze strony społeczeństwa cis. Główne zarzuty to: zmyślanie sobie identyfikacji (żeby czuć się wyjątkowym), młody wiek, zagubienie, brak "dowodu" na bycie trans oraz ekspresja niespełniająca oczekiwań innych osób.

Polski język jest o tyle irytujący, że ciężko jest używać neutralnych sformułowań bez poczucia zrobienia błędu albo brzmienia jak sowiecki oficer. W języku angielskim funkcjonuje zasada gramatyczna odnośnie stosowania they/them w liczbie pojedynczej.

PODSUMOWANIE:

Niebinarność jest faktyczną identyfikacją płciową, funkcjonującą wśród ludzi od tysięcy lat. Zmieniały się jej nazwy, podobnie jak zmieniało się społeczeństwo, które - w porównaniu do czasów przed naszą erą czy rejonów nieskoncentrowanych wokół Europy - stało się o wiele bardziej konserwatywne. Osoby niebinarne mogą doświadczać dysforii płciowej w różnym natężeniu. Osoby niebinarne mogą przejść tranzycję w dowolnej formie w dowolnym stopniu, również medyczną. Osoby niebinarne zostały uznane m.in. w Australii, Kanadzie czy częściowo w Wielkiej Brytanii. Osoby niebinarne mogą mieć ekspresję męską, żeńską, mieszaną lub jakąkolwiek. Zarówno biologia, jak i środowisko pełnią ważną rolę w kształtowaniu się identyfikacji płciowej danego człowieka.

1. https://www.psychologytoday.com/intl/blog/sex-sexuality-and-romance/201807/what-everyone-should-know-about-genderqueer-and-non-binary

2. https://transequality.org/issues/resources/understanding-non-binary-people-how-to-be-respectful-and-supportive

3. https://www.healthline.com/health/transgender/nonbinary

4. https://www.scottishtrans.org/trans-rights/an-intro-to-trans-terms/non-binary-people/

5. http://sexpression.org.uk/non-binary-gender/

6. http://sitn.hms.harvard.edu/flash/2016/gender-lines-science-transgender-identity/

7. https://www.spectrumsouth.com/history-science-gender-fluidity/