Jak zmienić imię na neutralne?

Poradnik napisany przez Leo, pojawił się na grupie https://www.facebook.com/groups/transwsparcie i mam pozwolenie na publiczne go wrzucenie.

Gdzie zmieniamy imię?

W celu zmiany imienia (lub/i nazwiska) należy udać się do USC, czyli Urzędu Stanu Cywilnego. Warto tutaj zaznaczyć, że nie musi być to urząd nam najbliższy czy pod który podlegamy pod względem miejsca zamieszkania lub zameldowania. Wniosek możemy złożyć w każdym urzędzie w Polsce, dlatego warto zorientować się na wstępie, gdzie będzie bardziej prawdopodobne, że wybrane przez nas dane przejdą, a także który USC jest bardziej przyjazny osobom trans (jeśli uwzględniamy to we wniosku, ja polecam tak zrobić, czemu... o tym trochę dalej).

Gdzie znaleźć wniosek?

Na stronie wybranego USC. Jeśli jednak jakimś cudem go tam nie będzie to na spokojnie możecie sie poratować wnioskiem z innego urzędu- w takim wypadku pamiętajcie jednak, by sprawdzić czy nie ma tam nigdzie wpisanej juz nazwy miasta.

Czy to kosztuje?

Za złożenie wniosku placicie ok. 35/40 zł (ja płaciłeam 36 zł, ale wiem że czasem takie kwoty się zmieniają, dlatego też podałem niedokładną liczbę). Warto tutaj zaznaczyć, że pieniądze przelewacie na konto USC czy też płacicie je w kasie niezależnie od tego czy zmiana wam przejdzie!!

Ile razy można próbować?

Nie słyszałeam o żadnym limicie, jeśli mam być szczery. Jedynym ograniczeniem tutaj jest fakt, że nie można złożyć wniosku ponownie na dane, które wcześniej USC wam odrzucił. Przykładowo jeśli chcieliście zmienić imię na 'Max', ale niestety sprawa nie zakończyła się decyzją pozytywną, to następnym razem (nawet w innym USC) nie możecie już próbować z imieniem 'Max'.

Pamiętajcie jednak, że często można znaleźć imiona bardzo podobne do siebie czy też ich rozwinięcia lub skrócone wersje- i warto się wtedy za takimi rozejrzeć, jeśli zależy nam na konkretnym imieniu. W przypadku 'Max' możnaby drugi raz próbować chociażby z 'Maxim'.

Jakie imię mogę wybrać? Czy musi to być typowo unisex imię jak 'Alex' czy 'Max'?

NIE NIE I JESZCZE RAZ NIE. Imion jest naprawdę masa. Osobiście polecam wybranie najbardziej zbliżonego do docelowego- jeśli to docelowe jest zbyt "binarne" na Nasz Średniowieczny kraj. Prawie do każdego imienia (w pierwotnej czy też nieco mniej lub bardziej zmienionej wersji) da rade znaleźć dobre argumenty wskazujące na to, że może ono być nadane osobie z naszym oznaczeniem płci w dowodzie (k lub m). Pamiętajcie też, że często istnieje parę bardzo podobnych wersji jednego imienia, gdzie część jest przypisana jednej płci, a część drugiej, często zależnie od kraju w którym dane imię jest używane (zdarza sie, że w jednym kraju będzie to imię "męskie", a w innym juz "żeńskie" lub "unisex", dlatego tak istotny jest dobry research). I nie mówię tu tylko o imionach kończących sie na "x", a przykładem może być tutaj chociażby 'Nicole', które w pisowni 'Nicola' może być już na spokojnie wpisane osobie z M w dowodzie (potwierdzeniem takiej możliwości będzie tutaj istnienie dość znanej osoby z M w dowodzie- Nicola Tesli). Oczywiście takich imion jest więcej, powtórzę więc raz jeszcze-

R E S E A R C H.

Informacji na temat imion możemy szukać między innymi na zagranicznych stronach "babynames"- stronki z imionami dla dzieci. Co istotne na takich stronach często też mamy wypisane zaraz obok imienia, które aktualnie sprawdzamy, inne podobnie brzmiące. Tak, więc nawet jeśli nie znajdziemy dowodów na to, że jedno imię może być nadane osobie z naszą "literką" w dowodzie, to całkiem możliwe, że natrafimy na inne podobne, które będzie już łatwiejsze do uargumentowania.

Ponadto warto przejrzeć Wikipedie czy po prostu wrzucić w Google nasze wybrane imię z dopiskiem 'famous women' albo 'famous men'. Całkiem możliwe, że uda nam sie wtedy znaleźć kogoś istniejącego o danych, które nam się marzą, a czyja płeć zgadza się z tą nam nadaną- co sprawi, że zyskamy kolejny argument, bo skoro taka osoba istnieje i może posługiwać się danym imieniem to czemu my nie mielibyśmy mieć tej możliwości?

Warto tutaj też zaznaczyć, że nie muszą to być stricte znane osoby, wystarczy że uda nam się znaleźć jakikolwiek dowód na ich istnienie.

Co do języka naszych dowodów, jest to kwestia urzędu. U mnie nie było problemu z tym, że dołączyłeam screeny z anglojezycznych stronek, ale słyszałeam że niektóre osoby tłumaczyły je wcześniej i dopiero w takiej formie dorzucały do wniosku- tak, więc polecam zapytać w wybranym USC, żeby nie utrudniać sobie życia.

Jak uargumentować chęć/potrzebę zmiany?

Teoretycznie przesłanki do zmiany imienia są trzy. Zmiana imienia ze względu na nieużywanie aktualnego, zmiana z powodu wcześniejszej bezprawnej zmiany (wybaczcie to powtórzenie, ale ciężko to inaczej opisać) i zmiana imienia, które godzi w naszą godność.

My, składając wniosek, skupimy się raczej na pierwszej lub/i trzeciej opcji.

Jeśli używamy naszego wybranego imienia od dłuższego (lub krótszego) czasu to już mamy punkt zaczepienia. Jako dowód wówczas możemy dołączyć do wniosku screeny maili/wiadomości czy profili z mediów społecznościowych, na których widoczne są wybrane przez nas dane osobowe.

Oprócz tego możemy też poprosić naszych bliskich o wypisanie nam zaświadczeń świadczących o tym, że faktycznie posługujemy sie danym imieniem. Wystarczy krótka notka, podpisana przez osobę która was zna z dodaniem jej peselu czy też numeru dowodu (czegoś co nada pismu "oficjalny" wydźwięk). Treść owego oświadczenia może wyglądać chociażby tak:

Ja (imię i nazwisko) legitymujący się dowodem osobistym o numerze xxxxx zaświadczam, że (wasze stare dane) jest mi znany/a pod imieniem (nowe imię) od początku naszej znajomości.

lub też

Ja (imię i nazwisko) legitymujący się dowodem osobistym o numerze xxxxx zaświadczam, że (wasze stare dane) posługuje się na codzień imieniem (nowe imie).

Jeśli jednak imię przez nas wybrane nie jest tym używanym, chociażby ze względu na to, że znaleźliśmy je dopiero niedawno, albo też traktujemy je tylko jako opcję "przejściowa" przed całkowitą zmianą danych, pozostaje nam odwołanie się do 'przesłanki', mówiącej o godzeniu w naszą godność. Wystarczy, że opiszemy tu jak niekomfortowe jest dla nas funkcjonowanie pod aktualnymi danymi, nawiązując właśnie do tego, że godzi to w naszą godność jako człowieka, utrudniając życie w społeczeństwie (znowu powtórzenie, ale tbh tak najłatwiej to wytłumaczyć).

Przy temacie społeczeństwa dodam od razu kolejny argument jakim będzie opisanie, jak zmiana danych ułatwi wam funkcjonowanie. Warto tutaj podkreślić ile problemów przysparza wam wasze imię z dowodu w codziennych sytuacjach, gdzie przedstawiając sie zupełnie innymi danymi, musicie legitymować sie tymi nieużywanymi.

Tutaj też można zachaczyć o transpłciowość (jeśli nie zrobicie tego wcześniej), pokazując że inne imię byłoby dla was dużym ułatwieniem ze względu na waszą ekpresje i/lub tożsamość płciową.

Szczególnie osoby niebinarne mogą tutaj zaznaczyć, że zmiana ta jest im potrzebna też ze względu na to, że nie zamierzają przechodzić procesu zmiany oznaczenia płci w dowodzie drogą sądową (chociażby dlatego, ze brakuje trzeciej opcji 'X').

Kolejną kwestią będzie to jak przymus korzystania z nieużywanego przez was na codzień imienia wpływa na wasze zdrowie psychiczne- jeśli ma jakiś wpływ oczywiście, ale obstawiam że w większości przypadków ma i to niestety dość spory. Tutaj też można oczywiście znowu zaczepić się o temat bycia trans, a konkretniej tego jak duży dyskomfort psychiczny powodują u nas aktualne dane osobowe.

Dobrym argumentem też będzie planowany wyjazd za granicę i podkreślenie, że będzie wam tam po prostu łatwiej z nie-polskim imieniem.

No i na koniec- nie zapomnijcie ukazać, że imię które wybraliście może być nadane osobie z literką płci, jaką macie w dowodzie o czym pisałeam już wyżej.

ps. Moim zdaniem warto podać we wniosku, że jest się osobą trans, gdyż otwiera to nam drogę na odwołanie się do RPO (co prawda niedługo stanowisko to też będzie pod władzą PISu, ale to niedługo, aktualnie jeszcze jest "okay"), z powodu dyskryminacji, w późniejszym etapie w razie nieprzyjęcia zmiany. Niektóre urzędy są jednak na tyle transfobiczne, że załączenie informacji na temat naszej tożsamości płciowej może nam ten wniosek całkowicie przekreślić. Warto więc najpierw wybadać, jak jest w wybranym przez nas USC.

Jak złożyć wniosek?

Aktualnie pocztą, tak więc naprawdę możecie złożyć go wszędzie. Adres USC znajdziecie na stronie internetowej, często adres jest bardzo dokładny z pokojem czy numerem piętra, tak więc myślę, że trudno go pomylić.

Oczywiście normalnie można złożyć wniosek osobiście. Wtedy udajemy się do wybranego USC i tam już w Informacji nas pokierują, nie ma sie więc czym przejmować.

Ile się czeka?

Czas decyzji jest naprawdę różny. Średnio jest to od 2 tygodni do miesiąca.

Co jeśli odrzuca mi wniosek?

Możesz się wtedy odwołać. Na odwołanie się masz bodajże 2 tygodnie od dostania pisma. Odwoływać można się dwukrotnie z tego co pamiętam, potem wchodzi już droga sądowa.

Drugą opcja jest odpuszczenie i próbowanie z innym imieniem w tym samym lub innym USC.

Podsumowując- nie jest to wcale aż tak skomplikowane ^^